کتابخانه دیجیتال

مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) بر اساس داده‌های پایگاه اسکوپس، فهرست پژوهشگران پر استناد دو درصد ایران را اعلام کرد.

به گزارش روابط عمومی وزارت علوم، مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسالم (ISC)، هر ساله آخرین یافته‌های علم‌سنجی برگرفته از منابع و مراجع معتبر مختلف را تحلیل و گزارش می کند. یکی از این گزارش‌ها، بر پایه آخرین یافته‌های پروژه مشترک الزویر (Scopus) و گروهی از پژوهشگران دانشگاه استنفورد که به فهرست دانشگاه استنفورد  معروف شده است) انجام می‌شود. در این پروژه مشترک در چند سال اخیر، با تحلیل داده‌های پایگاه اسکوپس بر اساس روش‌شناسی ویژه‌ای، اقدام به شناسایی و ارائه فهرستی از پژوهشگران پراستناد برتر جهان در یک پایگاه اطلاعاتی کرده‌اند.

روش‌شناسی ابداع شده، مبتنی بر مجموعه‌ای از سنجه‌های استنادی استاندارد شده برای ارزیابی تاثیر استنادی پژوهشگران در رشته‌ها و حوزه‌های علمی مختلف است. آنان با ترکیب این سنجه‌ها، شاخصی به نام "شاخص استنادی مرکب" را ابداع و در مقاله سال 2016 خود ومعرفی محاسبه کرده‌اند. این شاخص مبتنی بر تعداد استنادات دریافتی، جایگاه (الگوی هم‌نویسندگی) و شاخص هرش نویسندگان می باشد.

تازه‌ترین به‌روزرسانی این پایگاه در مهر ماه 1403 (سپتامبر2024) منتشر شده است. این فهرست، عملکرد استنادی نویسندگان را به ازای بروندادهای پژوهشی منتشر شده آنان در بازه زمانی 1960 تا 2023 در 22 حوزه موضوعی اصلی و 174 حوزه فرعی تحلیل کرده و بر این اساس، نویسندگانی را که در زمره پژوهشگران پراستناد دو درصد برتر جهان قرار گرفته‌اند معرفی کرده است.

 شایان یادآوری است این پایگاه در هر نسخه، دو فهرست از پژوهشگران پراستناد دو درصد برتر جهان را منتشر می‌نماید. تفاوت این دو فهرست در بازه زمانی استنادهای تحلیل شده است: در یکی از فهرستهای اعلام شده، بازه زمانی استنادهای دریافتی یک ساله است و در فهرست دیگر، بازه زمانی استنادهای دریافتی از سال 1996 به بعد در نظر گرفته میشود.

در این گزارش فهرست پژوهشگران پراستناد دو درصد برتر ایران بر اساس عملکرد استنادی یکساله آمده است.

روند حضور ایرانیان در فهرست پژوهشگران پراستناد برتر جهان و کشورهای اسلامی در فهرست منتشر شده بر اساس عملکرد استنادی یکساله در سال، تعداد  2023  تعداد 2326 پژوهشگر با وابستگی سازمانی جمهوری اسلامی ایران در میان تعداد کل 223152 پژوهشگر بین المللی حضور دارند.

نمودار شماره یک، روند رشد فراوانی پژوهشگران ایرانی پراستناد دو درصد برتر جهان بر اساس عملکرد استنادی یکساله را نشان می‌دهد. همانطور که مشاهده می شود، شمار پژوهشگران پراستناد ایرانی در این پایگاه روندی رو به رشد داشته است.

نمودار شماره 2 بیست کشورهای اسلامی برتر در فراوانی پژوهشگران دو درصد بر اساس عملکرد استنادی یکساله را نشان می دهد. کشور جمهوری اسلامی ایران رتبه نخست را  به لحاظ تعداد پژوهشگران پراستناد دو درصد برتر در میان کشورهای اسلامی  به خود اختصاص داده است و کشورهای عربستان و ترکیه به ترتیب در رتبه های دوم و سوم قرار دارند.

شایان ذکر است که وزارت علوم تحقیقات و فناوری با ۱۱۸۰ پژوهشگر پراستناد دو درصد برتر بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه آزاد اسلامی به ترتیب با ۸۶۸ و ۱۷۲ پژوهشگر در جایگاه دوم و سوم قرار دارند.

متن کامل این گزارش و فهرست اسامی در فایل ذیل قابل دسترس است.